بررسی عوامل موثر بر مشارکت اجتماعی زنان بالای 20 سال شهر تبریز

چکیده : مشارکت یکی از معیارهای مهم جوامع مردم سالار و یکی از شرایط موفقیت توسعه ی جوامع محسوب می شود. مشارکت اجتماعی فرآیند مشارکت آگاهانه و داوطلبانه مردم در همکاری با برنامه ها و تصمیم گیریهای اجتماعی می باشد که در قالب انجمن ها و گروهها و سازمان ها تحقق پیدا می کند. در حال حاضر ساختار نظامهای گروهی و اجتماعی در سراسر جهان چنان است که صدای بسیاری از مردم شنیده نمی شود و از خواست و نیاز نیمی از افراد جامعه یعنی زنان، که در حاشیه قرار گرفتند کمتر صحبتی به میان می آید. این وضعیت تابع عوامل مختلفی است و پارامترهای مشخصی باعث در حاشیه قرار گرفتن زنان شده است. پژوهش حاضر در تلاش است تا به این سوالات اساسی پاسخ دهد : 1- میزان مشارکت اجتماعی زنان بالای 20 سال شهرتبریز درچه حد است؟ 2- کدام عوامل بر مشارکت اجتماعی زنان تأثیر دارند؟ 3- کدام عوامل بر مشارکت اجتماعی زنان تأثیر گذارتر هستند؟ در این پژوهش مشارکت اجتماعی زنان بالای 20 سال شهر تبریز، در نمونه ای به اندازه ی 384 نفر مورد مطالعه قرار گرفته است که این حجم نمونه به وسیله فرمول کوکران بدست آمده است. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه بوده است و روش تحقیق پیمایشی می باشد. مهمترین عوامل موثر و تأثیرگذار بر مشارکت اجتماعی زنان، بر اساس تئوریهای جامعه شناختی و نتایج تحقیقاتی مرتبط عبارتند از: میزان درآمد خانواده، سرمایه ی اجتماعی، اعتماد به نفس، نفوذ مردسالاری، احساس محرومیت نسبی، سنت گرایی، تبعیض جنسیتی. برای کشف این عوامل از نظریه های پیر بوردیو و پاتنام، گر، آلموند وپاول، نظریه قشر بندی جنسیتی رندل کالینز و... استفاده شده است. نتایج بدست آمده از انجام آزمونهای آماری، نظیر آزمون آنالیز واریانس و آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون رابطه ی بین مشارکت اجتماعی زنان و عوامل موثر حاکی از این واقعیت است که بین متغیرهای سرمایه ی اجتماعی، اعتماد به نفس، احساس محرومیت نسبی و تبعیض جنسیتی با مشارکت اجتماعی رابطه ی معنی دار مشاهده می شود و بین متغیر های نفوذ مردسالاری و سنت گرایی با مشارکت اجتماعی رابطه ی معنی دار مشاهده نمی شود و میانگین مشارکت اجتماعی زنان بر حسب میزان درآمد خانواده متفاوت می باشد. بر اساس یافته های پژوهش، میزان مشارکت اجتماعی در میان زنان مورد مطالعه با میانگین14/54 در سطح متوسط قرار دارد و نیز یافته های این تحقیق نشان می دهد که 3 متغیر سرمایه ی اجتماعی (411/0= beta )، تبعیض جنسیتی(255/-0= beta)، و اعتماد به نفس(175/0= beta) به ترتیب میزان اهمیتی که در تبیین واریانس متغیر وابسته داشته اند، وارد معادله رگرسیونی شده اند و در مجموع این 3 متغیر توانسته اند 26 % از واریانس متغیر وابسته را به حساب آورند(26/0= ).